İDSO 8 Ekim 2010

Carl Orff'un el yazısı

08 Ekim 2010 AÇILIŞ KONSERİ

YER:Aya İrini
Saat:20:00
ŞEF:Andrew GREENWOOD

Ankara Devlet Çok Sesli Korosu

PROGRAM

CARL ORFF:Carmina Burana

1.Solist:Sirel YAKUPOĞLU (SOPRANO)

2.Solist:Erdem ERDOĞAN (TENOR)

3.Solist:Tamer PEKER (BARİTON)

Carl Orff

10 Temmuz 1895, Münih- 29 Mart 1982, Münih  

Alman besteci, öğretmen.

Carl Orff'un Yaşamı ve Eserleri

Carmina Burana, Burana el yazıtları olarak da bilinir. Münih'teki Bayern Kütüphanesinde bulunan şarkı ve şiirlerden oluşur. Müzisyen kökenli bir aileden gelen Alman Carl Orff tarafından oluşturulmuş sahne kantatıdır. 1935 yılında oluşturmuş ve 1937'de ilk defa gösterime koymuştur.

Sahne müziğine olan ilgisi Orff'u Ortaçağ ve Rönesans dönemi sahne müziklerini incelemeye yöneltmiştir. Carmina Burana, Carl Orff'un Tironfi (Zaferler) üçlemesinin ilk eseridir ve oldukça müstehcen Latince metinlere dayanır. İlk bölüm doğa ve aşkı dile getirir. İkinci bölüm meyhanede geçer. Üçüncü bölümün teması yine sevgidir.

Carl Orff'un  koro ve orkestra için en çok tanınan kantatı Carmina Burana günümüzde var olan en geniş kapsamlı Ortaçağ Latince şiir koleksiyonunu içermektedir. Şarkılar her ne kadar 12. yüzyılda, Akitenli Eleanor, İngiltere Kralı II. Henry ve Alman Kralı Frederick Barbarossa döneminde yazılmış olsa da, bir yüzyıl sonrasına kadar yazıya geçirilmemişti. yaklaşık 350 şarkıdan oluşan el yazmaları uzun yüzyıllar boyunca unutulmuş ve 1803 yılında Benediktbeuern manastınında keşfedilmişti (isimleri de bu nedenle "Bayern Şarkıları"dır). Bu şiirlerin şairleri farklı uyruktan vagantes adı verilen gezgin alim öğrencilerdi ve kilise tarafından pek de hoşgöüryle karşılanmıyorlardı çünkü yazdıkları birçok şiir alaycı tavırdaydı. Birçoğu da erkek öğrencilerin ilgi alanları arasında olan şarap, kadın ve şarkı üzerineydi. 
Carmina Burana'nın içeriği her biri tekil olan 50 kadar Alman şarkısından oluşur. Bu da el yazmalarını Almanca kaynak açısından önemli bir konuma sokmaktadır.

Latince ve Türkçe Sözleri 

O fortuna /Ey talih

velut luna / ay gibi

statu variabilis / değişkensin

semper crescis / ve hep büyüyen       

aut decrescis / ve küçülen;

vita detestabilis / menfur hayat

nunc obdurat / önce zulmeder

et tunc curat / sonre teselli eder,

ludo mentis aciem / zihnin görüşüne göre;

egestatem / fakirlik

potestatem / ve kudreti

dissolvit ut glaciem / buz gibi eritir.

sors immanis / Talih, canavar

et inanis / ve boş,

rota tu volubilis / sen çark-ı felek,

status malus, / sen kötüsün,

vana salus / servet geçicidir

semper dissolubilis, / ve daima kaybolur,

obumbrata / gölgeli

et velata / örtülü

michi quoque niteris; / bana da zarar veriyorsun;

nunc per ludum / şimdi oyun süresince

dorsum nudum / çıplak sırtımı

fero tui sceleris. / senin kötülüğüne teslim ediyorum.

sors salutis / Talihi sağlıkta

et virtutis / ve erdemde,

michi nunc contraria, / bana karşıdır,

est affectus / güdülen

et defectus / ve sindirilen,

semper in angaria. / daime esaretle.

hac in hora / O halde şu saatte

sine mora / gecikmeksizin

corde pulsum tangite; / titreyen tellere vurun;

quod per sortem / madem ki kader

sternit fortem, / güçlü kimseyi yere çalıyor,

mecum omnes plangite! / herkes benimle birlikte ağlasın!